Hướng dẫn chi tiết cách chơi bài Tứ Sắc cho người mới

Tứ Sắc là một trò chơi đầy hấp dẫn, kết hợp giữa tư duy chiến thuật và sự khéo léo trong từng nước đi. Với 112 lá bài chia thành 4 màu sắc khác nhau, trò chơi này đòi hỏi người chơi không chỉ nắm vững luật chơi mà còn phải có khả năng sắp xếp và tính toán linh hoạt. 

Nếu bạn là người mới và muốn tìm hiểu cách chơi bài Tứ Sắc, bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cho bạn cách chơi bài Tứ Sắc, giúp bạn dễ dàng làm quen và sớm trở thành người chơi thành thạo.

Kiến thức cần biết khi chơi bài Tứ Sắc

Kiến thức cần biết khi chơi bài Tứ Sắc

Tứ Sắc là một game bài dân gian phổ biến ở miền Trung và miền Nam Việt Nam, có nguồn gốc từ Trung Quốc với tên gọi Sáu Lỗ hoặc Tứ Đồ. Trò chơi này đã du nhập vào nhiều nước châu Á và được ưa chuộng bởi tính chiến thuật cao. 

Tuy nhiên, nhiều người đánh giá Tứ Sắc khá phức tạp vì luật chơi khó và sử dụng bộ bài đặc biệt thay vì bộ bài Tây 52 lá. Do đó, người mới sẽ cần một chút thời gian để làm quen trước khi có thể chơi thành thạo.

Tên và số lượng quân bài cụ thể trong Tứ Sắc

Bộ bài Tứ Sắc có tổng cộng 112 lá, được làm từ bìa cứng hình chữ nhật và trên bề mặt không có số, thay vào đó là các chữ Hán. Các lá bài này được chia thành 7 cấp bậc khác nhau, hay còn gọi là các đạo quân, bao gồm:

Đạo quân/Màu Trắng Xanh Vàng Đỏ
Tướng (帥) 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài
Sĩ (仕) 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài
Tượng (相) 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài
Xe (俥) 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài
Pháo (炮) 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài
Mã (兵) 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài
Tốt (卒) 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài 4 lá bài
Tổng cộng 28 lá bài 28 lá bài 28 lá bài 28 lá bài

Như vậy, bộ bài Tứ Sắc gồm 7 đạo quân và mỗi đạo quân có 16 lá, được phân chia theo 4 màu: Trắng, Vàng, Xanh, và Đỏ. Tên gọi “Tứ Sắc” bắt nguồn từ chính sự phân biệt màu sắc này. 

Đáng chú ý, lá bài Tướng và Tượng của quân Đỏ – Vàng sẽ có sự khác biệt so với Tướng và Tượng của quân Xanh – Trắng, vì vậy người chơi cần cẩn thận để tránh nhầm lẫn khi xếp bài.

Những nhóm bài Tứ Sắc được công nhận hợp lệ

Trong bài Tứ Sắc, các lá bài có thể được kết hợp thành các nhóm bài cơ bản theo quy tắc sau:

  • 1 quân Tướng: Chỉ cần một lá bài duy nhất.
  • 1 đôi bài: Hai lá bài giống nhau về cấp bậc và màu sắc.
  • Bộ 3: Ba lá bài cùng cấp bậc và màu sắc.
  • Bộ tứ: Bốn lá bài giống nhau về cấp bậc và màu sắc.
  • Bộ Tướng – Sĩ – Tượng: Ba lá bài này phải cùng màu.
  • Bộ Xe – Pháo – Mã: Ba lá bài cùng màu, tạo thành bộ ba hợp lệ.
  • Bộ Tốt: Có thể là 3 hoặc 4 lá bài Tốt khác màu.

Các nhóm bài đặc biệt

Các nhóm bài đặc biệt

Ngoài các nhóm bài cơ bản trên, người chơi còn có thể tạo ra các nhóm bài đặc biệt với cách kết hợp linh hoạt hơn tùy thuộc vào chiến thuật và lá bài đang cầm.

Mặc dù nhóm bài đặc biệt hiếm khi xuất hiện, nhưng nếu bạn may mắn tạo ra được, cơ hội chiến thắng sẽ tăng lên đáng kể. Những nhóm bài này không chỉ giúp bạn ghi điểm cao mà còn khiến đối thủ khó lòng bắt kịp. 

Chính vì thế, việc hiểu rõ và biết cách tận dụng các nhóm bài đặc biệt là một lợi thế lớn trong trò chơi Tứ Sắc.

Tên các nhóm bài đặc biệt Các lá bài tạo nên nhóm bài đặc biệt
Quan 4 lá bài giống nhau sau khi vừa bốc bài lên. Khi có Quan người chơi phải lật ngay ra để mọi người chơi trên bàn cùng biết
Khạp 3 lá bài giống nhau sau khi bốc bài lên. Khi có Khạp người chơi cũng phải lật bài lên để những người chơi khác cũng biết. Khi chơi Tứ Sắc online, nếu người chơi có Khạp thì hệ thống sẽ đánh dấu các đốm vuông nhỏ trên giao diện chơi
Khui Người chơi đang có Khạp và người chơi khác đánh ra 1 lá bài rác mà người chơi có thể ăn để tạo thành 4 lá bài giống nhau

Chi tiết cách chơi bài Tứ Sắc cho người mới

Chi tiết cách chơi bài Tứ Sắc cho người mới

Số lượng người chơi

Mỗi ván Tứ Sắc thường có từ 2 đến 4 người chơi. Khi đủ số lượng người tham gia, ván chơi sẽ chính thức bắt đầu và các lá bài sẽ được chia đều cho từng người. Đây là thời điểm quan trọng để người chơi sắp xếp bài và lên chiến thuật phù hợp nhằm giành lợi thế trong ván đấu.

Cách chia bài trong Tứ Sắc 

Cách chia bài trong Tứ Sắc 

Số lá bài: Mỗi người chơi sẽ được chia 20 lá, riêng người đánh trước sẽ có 21 lá.

Cách chia: Chia theo chiều kim đồng hồ. Mỗi lần chia đủ một bộ cho một người chơi, sau đó mới tiếp tục chia cho người kế tiếp.

Phân loại bài: Bài được chia làm 2 phần: bài công khaibài cá nhân. Bài công khai được mở để mọi người cùng nhìn thấy, còn bài cá nhân thì chỉ người sở hữu biết.

Nhóm bài và bài rác: Các lá bài được sắp xếp thành nhóm hợp lệ hoặc là bài rác. Người chơi cần tìm cách đánh bỏ các lá bài rác để tránh bị điểm thấp.

Số cửa: Mỗi người có 4 cửa, và mỗi cửa sẽ chứa 5 lá bài.

Sau khi chia bài xong, các lá bài còn dư sẽ được đặt ở giữa bàn và gọi là “bài nọc.” Đây là phần bài chung mà người chơi có thể rút trong quá trình chơi để bổ sung thêm lá bài mới cho mình. 

Bài nọc đóng vai trò quan trọng, giúp người chơi linh hoạt hơn trong việc tạo thành các nhóm bài hợp lệ và tăng cơ hội chiến thắng.

Luật chơi Tứ Sắc

Số lượng bài: Mỗi người chơi sẽ được chia 20 lá bài, riêng người cầm cái (đánh đầu tiên) được chia 21 lá.

Điều kiện thắng: Người chơi thắng là người không còn bài rác trên tay.

Ván hòa: Nếu bài nọc chỉ còn 7 lá mà chưa có ai thắng, ván chơi sẽ được tính là hòa.

Lưu ý phạt: Khi ăn tỳ, người chơi phải đánh 1 lá bài rác. Nếu vi phạm và để người khác thắng, người chơi đó sẽ chịu phạt thay cả làng.

Cách chơi Tứ Sắc

Cách chơi Tứ Sắc

  • Bắt đầu: Người cầm cái sẽ đánh lá bài đầu tiên (gọi là tỳ).
  • Lượt chơi tiếp theo:
    • Ăn bài: Nếu người chơi kế tiếp có thể kết hợp lá bài của mình với lá tỳ, họ sẽ ăn và đánh 1 lá rác ra.
    • Không ăn bài: Nếu không ăn được, người chơi sẽ bốc 1 lá từ bài nọc và nhường lượt cho người tiếp theo.

Lượt chơi tiếp tục xoay vòng theo chiều kim đồng hồ cho đến khi ván chơi kết thúc.

Cách xếp bài Tứ Sắc 

Người chơi có thể xếp bài Tứ Sắc theo nguyên tắc từ lớn tới nhỏ. Tuy nhiên, khi xếp bài không được bỏ qua nguyên tắc xếp các bộ đôi hợp dựa theo luật chơi Tứ Sắc, cụ thể:

Lá bài Cách xếp bài
Tướng Khi có 2 – 3 lá bài Tướng cùng màu thì xếp chung

Nếu có 1 lá bài Tướng và lá bài Tướng khác màu thì xem là lẻ. Nhưng Tướng lẻ không bị tính là rác

Chẵn Người chơi có 2 – 4 lá bài giống nhau, cùng màu và có thể xếp cạnh nhau
Tốt Có thể xếp lá bài Tốt theo quy định xếp Chẵn

Cũng có thể xếp 3 – 4 lá bài Tốt khác màu với nhau

Lẻ Gồm bộ 3 kết hợp: Tướng – Sĩ – Tượng hoặc Xe – Pháo – Tượng cùng màu
Rác Những lá bài không thể tạo thành bộ đội nào

Thường các lá bài rác sẽ được chọn để đánh trước

Nguyên tắc ăn bài trong Tứ Sắc 

Nguyên tắc khi ăn bài thường

  1. Ưu tiên ăn bài Chẵn trước: Nếu lá bài rác có thể tạo thành bộ Chẵn (đôi hoặc bộ bốn), người chơi kế tiếp được quyền ăn trước và phải đánh ra 1 lá rác khác.
  2. Luật ưu tiên bộ Chẵn: Nếu người kế tiếp không tạo được bài Chẵn mà chỉ có bộ Lẻ, người chơi thứ 3 (nếu có bộ Chẵn) sẽ được ưu tiên ăn lá bài rác đó.
  3. Ăn bài Lẻ: Nếu không ai tạo được bài Chẵn, quyền ăn bài sẽ theo thứ tự ưu tiên để tạo thành các bộ Lẻ (Tướng – Sĩ – Tượng hoặc Xe – Pháo – Mã) theo chiều kim đồng hồ.
  4. Trường hợp đặc biệt: Nếu lá bài rác là Sĩ trắng và người tiếp theo có Tướng – Tượng trắng, họ có quyền ăn lá Sĩ đó để tạo thành bộ hợp lệ.
  5. Không ăn được bài: Nếu lá bài rác không thể tạo thành bộ Chẵn hoặc Lẻ cho bất kỳ người chơi nào, người kế tiếp sẽ phải rút 1 lá từ bài nọc để tiếp tục ván đấu.

Người chơi cần xếp các bộ bài đã ăn được trước mặt để mọi người có thể dễ dàng theo dõi và tính điểm.

Nguyên tắc khi ăn bài thường

Nguyên tắc khi ăn đặc biệt

  1. Ưu tiên cho người sắp thắng: Nếu một người chơi không có lượt chơi (quận) nhưng ăn được bài tỳ để làm tròn nhóm bài, họ sẽ được ưu tiên ăn lá bài đó.
  2. Ưu tiên Khạp: Khạp là khi người chơi có 3 lá bài giống nhau. Nếu bài tỳ trùng với một trong các lá trong Khạp, người chơi bắt buộc phải ăn để tạo thành Khui (4 lá bài giống nhau), và giành lấy quyền chơi.
  3. Không thêm rác: Khi đánh bài xuống, số lá rác trên tay phải giảm đi. Ngược lại, nếu ăn bài thì số bài rác trên tay không được tăng thêm.
  4. Ưu tiên cho đôi: Nếu người chơi có một đôi bài giống nhau và quân tỳ trùng với đôi đó, họ buộc phải ăn lá bài tỳ để tạo thành 3 lá và giành quyền chơi.

Ngoại lệ khi ăn quân đặc biệt:

  • Lá tỳ là lá Tướng: Không áp dụng luật ăn bài thông thường cho Tướng.
  • Các đôi không hợp lệ: Nếu chỉ có 2 lá bài rác như 2 Tốt khác màu hoặc Xe – Mã, Xe – Pháo, Pháo – Mã, thì không được phép ăn để tạo thành nhóm bài.

Những nguyên tắc này giúp đảm bảo tính cân bằng và chiến thuật trong mỗi ván bài, đồng thời tạo ra sự linh hoạt và kịch tính khi chơi Tứ Sắc.

Bài tới

Trong bài Tứ Sắc, có 2 trường hợp để người chơi tới bài và giành chiến thắng, bao gồm:

  1. Tới Khạp: Khi người chơi tạo được đủ các nhóm bài hợp lệ và không còn bài rác nào trên tay. Điều này có nghĩa là các lá bài của người chơi đều đã được sắp xếp thành nhóm Chẵn hoặc Lẻ hợp lệ mà không còn lá bài lẻ tẻ.
  2. Tới Trắng: Người chơi thắng ngay lập tức khi tất cả các lá bài trên tay đều tạo thành các bộ nhóm hoàn chỉnh ngay từ đầu ván chơi mà không có lá bài rác nào. Đây là trường hợp hiếm gặp và được coi là “tới trắng” ngay khi vừa xếp bài.

Lưu ý: Dù là trường hợp nào, người chơi cũng phải tuân thủ đầy đủ luật chơi và nguyên tắc ăn bài trong Tứ Sắc để đảm bảo ván bài diễn ra công bằng và hợp lệ.

Trường hợp bài Bụng

  • Bài bụng xảy ra khi bạn sở hữu các nhóm bài như:
    • Xe – 2 Pháo – Mã
    • Xe – Pháo – 2 Mã
    • 2 Xe – Pháo – Mã
  • Khó khăn khi gặp bài bụng: Ví dụ, bạn có Xe – Pháo – 2 Mã, nếu đối thủ đánh lá Mã, bạn không thể ăn để tạo thành bộ hợp lệ. Bạn phải chờ người chơi đánh cặp Xe – Pháo thì mới ăn được để tạo thành cặp Chẵn.

Luật phạt đền

  • Phạt đền vì phá bài: Nếu có người chơi phá bài của bạn hoặc bạn vô tình phá bài người khác, bạn sẽ phải chịu phạt.
  • Phạt khi không đánh lá bài rác xấu nhất: Sau khi ăn tỳ, bạn buộc phải đánh lá bài rác xấu nhất của mình (lá bài không thể kết hợp thành nhóm hợp lệ). Nếu đánh ra lá bài khác, bạn sẽ bị phạt và phải chung tiền thay cho người thua.

Cách tính điểm khi chơi Tứ Sắc tại một số nhà cái

Bài Điểm
Đôi 0 lệnh
Tướng 1 lệnh
3 con Khui 1 lệnh
4 con Khui 6 lệnh
Khạp 3 lệnh
4 chốt màu khác 8 lệnh
Tới 3 lệnh

Lưu ý:

  • Điểm cuối cùng phải là số lẻ: Nếu tổng số lệnh không phải số lẻ, người chơi đã chơi sai luật và sẽ bị phạt.
  • Công thức tính phạt cho Khui hoặc Quản: Khi có Khui hoặc Quản, người chơi khác sẽ phải trả theo công thức: (3 + số lệnh) * 2 + 10.

Những nguyên tắc này không chỉ giúp ván bài diễn ra công bằng mà còn tăng tính cạnh tranh và hấp dẫn trong từng ván chơi.

Xem thêm:

Chia sẻ cách chơi Mậu Binh giỏi từ kinh nghiệm xương máu

Bật mí cách chơi Liêng luôn thắng ít người biết tới

Hy vọng với hướng dẫn chi tiết cách chơi bài Tứ Sắc cho người mới trên đây, bạn đã nắm được luật chơi cơ bản và cách xếp bài hiệu quả. Chúc bạn nhanh chóng làm quen và có những ván bài thật thú vị!